بیت کوین (Bitcoin) نوعی پول یا ارز غیرمتمرکز در شکل
دیجیتالی است که میتوانید با آن خرید کنید، سفارش آنلاین انجام دهید، به هر کسی که دوست دارید در هر نقطه از جهان پول بفرستید یا آن را به عنوان نوعی سرمایهگذاری در نظر بگیرید.
ما جدا از بحث بیت کوینهای رایگان که به هیچ وجه نقطه شروع جالبی برای آشنا شدن با چنین پدیده بزرگی نیست، در این مطلب قرار است این نوآوری اقتصادی را بشکافیم و آن را از نظر تمامی جنبهها مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید تا در ادامه به تمامی سوالاتی که از بیت کوین در ذهن دارید، پاسخ دهیم.
اگر بخواهیم خیلی خلاصه و مختصر بگوییم
بیت کوین چیست، میتوانیم آن را به عنوان نوعی پول در شکل دیجیتالی تعریف کنیم. این تعریف خیلی ساده است و بسیاری از جنبههای آن را نادیده میگیرد، اما برای شروع کافی به نظر میرسد.یت کوین پول دیجیتالی است که میتوانید با آن سفارش آنلاین انجام دهید، خرید کنید و یا اینکه آن را به عنوان نوعی سرمایهگذاری در نظر بگیرید. همین کارکردهای مختلف و استفادههای متفاوتی که از آن میتوانید داشته باشید، شاید مهمترین دلیل و بهترین پاسخ به این سوال باشد که چرا باید با بیت کوین بیشتر آشنا شوید.
از این ارز دیجیتال به عنوان نوعی پول یاد کردیم. پس برای شناخت بهتر آن، ابتدا لازم است که با پول و تاریخچه آن نیز بیشتر آشنا شویم.
بیت کوین بر خلاف پولهای امروزی که عرضه و توزیع آنها در اختیار دولتهاست، در کنترل هیچ فرد، گروه و یا سازمان خاصی نیست. افرادی که وارد شبکه این
ارز دیجیتال میشوند، باید قوانین مربوط به شبکه را بپذیرند. این قوانین به صورت کدهای برنامهنویسی است که در اینترنت توسط همه قابل مشاهده است.
بیت کوین توسط هیچ فرد یا گروه خاصی کنترل نمیشود.
گروههای مختلفی در شبکه بیت کوین حضور دارند که از جمله مهمترین آنها میتوان به استخراجکنندگان (همان افرادی که احتمالا عکس آنها را با بیل و کلنگ دیده باشید که در اصل هیچ شباهتی هم به این عکسها ندارند!)، توسعهدهندگان (برنامهنویسانی که مسئولیت بهبود نرمافزار بیت کوین را به صورت داوطلبانه بر عهده گرفتهاند) و نودهای شبکه (دستگاههایی که به شبکه متصل شدهاند) اشاره کرد.
هر یک از این گروهها وظیفه خاصی در شبکه بر عهده دارد؛ برای مثال استخراجکنندگان یا ماینرها کار تایید انتقال بیت کوینها که به آن تراکنش هم گفته میشود، را در شبکه انجام میدهند. یا توسعهدهندگان به صورت داوطلبانه مسئول ارتقای نرم افزار بیت کوین و قابلیتهای آن هستند. نودها هم تاریخچه تراکنشهایی که در شبکه انجام میشوند را در هاردهای خود ذخیره و نگهداری میکنند.
بیت کوین در واقع تحت کنترل هیچ یک از این گروهها، دولتها یا افراد خاص دیگر نیست. نکته جالبی که بهتر است ناگفته نماند این است که همکاری و فعالیت گروههای مختلف حاضر در شبکه بیت کوین، موجب تداوم حیات و رشد آن میشوند.
به طور خلاصه هدف پیدایش بیت کوین انتقال و یا ذخیره امن پول است. از همین جهت آن را میتوان یک سیستم پرداخت و بانکداری دیجیتال امن دانست. بیت کوین در واقع کنترل واقعی پول را به دست خود افراد برگردانده و با کلمه عبور ویژهای که کلید خصوصی نام دارد، تنها مالکین این کلیدها قادر به خرج کردن و انتقال بیت کوینها خواهند بود.
از سوی دیگر پولهای دیجیتال همواره با یک مشکل بزرگ روبرو بودهاند که دوبار خرج کردن» نام دارد. این مشکل در اسکناسهای کاغذی و پولهای فیزیکی وجود نداشت، برای مثال شما نمیتوانستید پولی را که در قبال خرید یک تلویزیون خرج کردهاید، دوباره برای خرید یک کالای دیگر استفاده کنید. اما در دنیای دیجیتال این موضوع فرق دارد. اگر پول دیجیتال مانند یک فایل باشد، شما میتوانید آن را همزمان در دو محل جداگانه خرج کنید و تا فروشندگان از این موضوع اطلاع حاصل کنند، شما خریدهایتان را انجام دادهاید. به خاطر همین هم تا قبل از حضور ارزهای دیجیتال همیشه یک سازمان مرکزی برای بررسی موجودیهای اشخاص وجود داشت تا جلوی این اتفاق را بگیرد. اما با پیدایش بیت کوین وجود یک سازمان مرکزی از میان برداشته شد و مسئولیت بررسی این تراکنشها به کل افراد شبکه محول شد. پس دیگر هدف مهم بیت کوین، حل مشکل دوبار خرج کردن بدون اعتماد به فردی دیگر بود.
بیت کوین اواخر سال ۲۰۰۸ متولد شد. احتمالا بحران مالی بزرگ سال ۲۰۰۸ و اتفاقات مربوط به آن دوران را از اخبار به یاد داشته باشید. در همین دوران بود که فرد یا گروه ناشناسی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو، مقالهای را به تعداد زیادی از متخصصین علم رمزنگاری ارسال کرد که در آن از پول الکترونیکی جدیدی صحبت کرده بود. ساتوشی ناکاموتو در این مقاله که از به عنوان وایت پِیپِر هم یاد میکنند، بیت کوین و نحوه کار کردن آن را شرح داده بود.
سازنده بیت کوین فرد یا گروه ناشناسی تحت نام مستعار ساتوشی ناکاموتو است
پس از گذشت چند ماه، در ابتدای سال ۲۰۰۹ شبکه بیت کوین کار خود را آغاز کرد. ساتوشی ناکاموتو در سالهای ابتدایی در پروژه حضور داشت و نواقص آن را به همراه توسعهدهندگان دیگری که به پروژه میپیوستند، برطرف میکرد تا اینکه اواخر سال ۲۰۱۰ ناپدید شد.
تاکنون پس از گذشت بیش از ۱۰ سال از ایجاد بیت کوین، هنوز هویت ساتوشی ناکاموتو مشخص نشده است. ساتوشی ناکاموتو میتواند یک فرد، یک گروه برنامهنویس و یا حتی یک سازمان مخفی دولتی باشد. فرضیههایی که درباره هویت ساتوشی ناکاموتو وجود دارد و مدعیانی که خود را خالق بیت کوین معرفی کردهاند، تعدادشان بسیار زیاد است. با این حال هیچ کدام از آنها مدارک کافی برای اثبات ادعایشان را ندارند.
ساتوشی ناکاموتو هویت خود را مخفی نگه داشت و برای این کار احتمالا دلایل محکمی هم داشته است. یکی از دلایل احتمالی، در خطر بودن جان ساتوشی ناکاموتو به دلیل ساخت بیت کوین است. همانطور که در ادامه به بیان ویژگیهای بیت کوین خواهیم پرداخت، این نوآوری اقتصادی توانایی کنار زدن بانکهای بزرگ و موسسات مالی را دارد و به همین دلیل از همان ابتدا دشمنان زیادی میتوانسته داشته باشد. در صورت مشخص بودن هویت خالق بیت کوین، امکان دستگیری و روبرو شدن با خطرات مختلف میتوانست گریبانگیر فرد یا گروه سازنده آن شود.
در قسمت زیادی از بخش رمزنگاری بیت کوین، تابعی استفاده شده که توسط NSA طراحی شده است. همچنین ساتوشی ناکاموتو کسی است که احتمال میرود بیش از یک میلیون سکه بیت کوین داشته باشد. برای همین اگر فرد شکاکی باشید که به تئوریهای توطئه نیز علاقمند است، احتمالا این فرضیه را باور میکنید. اما باید بدانید بدترین کاری که NSA میتوانسته انجام دهد، ساختن یک ارز دیجیتال بوده که کنترل آن توسط هیچکس ممکن نیست! از سوی دیگر اینکه ساتوشی ناکاموتو چه کسی بوده، نباید مسئله بسیار مهمی باشد چرا که همه میتوانند کدهای نرم افزار بیت کوین را مشاهده کنند و قوانین آن برای همه آشکار است. کسانی هم که بخواهند از این قوانین تخطی کنند، شبکه جلوی فعالیت آنها را میگیرد.
از دید کاربر، بیت کوین چیزی بیش از یک اَپ روی گوشی تلفن همراه و یا یک برنامه کامپیوتری که یک کیف پول بیت کوینی شخصی برایش تهیه کرده و به کاربر اجازه می دهد تا با آن به ارسال یا دریافت بیت کوینها بپردازد، نیست. برای بیشتر کاربران، روش کار بیت کوین در همین حد است.
در پشت این پرده، شبکه بیت کوین یک دفتر کل عمومی به نام "زنجیره بلاک" را به اشتراک گذاشته است. این دفتر کل شامل تمامی تراکنشهایی است که تا کنون پردازش شده است و به کامپیوتر کاربر اجازه می دهد تا درستی هر تراکنش را بیازماید. اعتبار هر تراکنش به وسیله امضای دیجیتالی مربوط به آدرس های ارسال، محافظت میشود و به همه کاربران اجازه میدهد تا بر ارسال بیت کوینها از آدرسهای بیت کوینی خود، کنترل کامل داشته باشند. افزون بر این، هر کسی می تواند تراکنشها را با استفاده از توان محاسباتی سخت افزاری که ویژه این کار است، پردازش کرده و برای این سرویس، بیت کوینهایی را هم به عنوان جایزه بدست آورد. به اینکار اصطلاحاً "استخراج" می گویند. برای دانستن مطالب بیشتری در مورد بیت کوین به صفحه اختصاصی و برگه اصلی مراجعه کنید
حتما این سوال برای شما هم پیش آمده که پشتوانه بیت کوین چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هیچ چیز؛ بیت کوین پشتوانهای ندارد! اما یک سوال، پولهایی که هر روز از آنها استفاده میکنید و ارزهایی مانند دلار و یورو به نظرتان چه پشتوانهای دارند؟ پاسخ این سوال هم همان هیچ چیز است.
بیت کوین مانند پولهای امروزی توسط فات گرانبهایی مثل طلا یا کالاهای قابل مبادله، پشتوانهسازی نشده است. ارزش بنیادین بیت کوین و ارزهای بیپشتوانه از اعتماد مردمی ناشی میشود که به ارزشمند بودن آنها اعتقاد دارند. همانطور که شما این موضوع را باور دارید که میتوانید اسکناسهایتان را به مغازه بدهید و اجناس مورد نیازتان را بخرید، مغازهدار نیز به همین ترتیب میداند که با دادن این اسکناسها میتواند کالاهای مورد نیازش را بخرد، این اسکناسها به این ترتیب در جامعه دست به دست میشوند.
بیت کوین همانند ارزهای رایج پشتوانهای ندارد و ارزش آن بر اساس اعتماد مردم به دست آمده است.
اما از سوی دیگر با نگاه به کاربرد بیت کوین در دنیای امروز میتوان دریافت که بیشتر مردم برای سرمایهگذاری بیت کوین میخرند و نه برای استفاده از آن در پرداختهایشان. برای همین هم دیدگاه دیگری به وجود آمده که طبق آن بیت کوین علاوه بر اینکه میتواند نقش یک پول را ایفا کند، میتواند به عنوان یک دارایی هم مورد استفاده قرار بگیرد؛ داراییای که میتواند ارزش خود را در طول زمان حفظ کند. برای نمونه ارزش طلا در برابر کالاهای اساسی مثل خوراک و پوشاک در طول زمان یک نسبت تقریبا ثابت بوده است. بر همین اساس میتوان بیت کوین را هم با توجه به ویژگیهایی که در ادامه به طور کامل معرفی میکنیم، یک دارایی در نظر گرفت. اما بیت کوین چگونه ارزشگذاری میشود و چه کسی قیمت بیت کوین را تعیین میکند؟
ارزش بیت کوین توسط فرد یا گروه خاصی تعیین نمیشود. همانطور که قیمت طلا در بازارهای جهانی براساس عرضه و تقاضا مشخص میشود، قیمت بیت کوین نیز در صرافیها و کارگزاریها بر اساس دو عامل اصلی عرضه و تقاضا مشخص میشود. در صورتی که نیروی عرضه در بازار بیشتر از تقاضا باشد، قیمتها در جهت نزولی و کاهش یافتن حرکت خواهند کرد تا زمانی که دوباره میزان تقاضا برابر با عرضه شود.
از سوی دیگر بیت کوین را میتوان دارای یک ارزش بنیادین نیز دانست که مقدار آن با توجه به وضعیت شبکهاش و هزینهای که ماینرها برای استخراج یک واحد از آن صرف میکنند، به دست میآید. با وجود شیوههای ارزشگذاری مختلف، در نهایت قیمت بیت کوین توسط عرضهای که میتواند از سوی استخراجکنندگان باشد و یا تقاضایی که از سوی سرمایهگذاران شکل گرفته است، تعیین میشود.
بیت کوین غیرقابل جعل است. همانطور که اشاره شد تعداد کل واحدها محدود به ۲۱ میلیون واحد است و از طرفی هم کسی نمیتواند تراکنش ساختگی در شبکه ایجاد کند و بیت کوینی خارج از قوانین موجود وارد شبکه کند و یا بیت کوینهای افراد دیگر را با این کار بد.
اساس غیرقابل جعل بودن بیت کوین به خاطر تکنیکهای رمزنگاری است که در آن استفاده شده است. در صورتی که بیت کوین فایل دیجیتالی بود که تنها با کپی کردن آن میتوانستید هر تعدادی که میخواهید واحد جدید بسازید، این سیستم قابل جعل بود؛ اما استفاده از ترفندهایی مانند کلید خصوصی و کلید عمومی، باعث شده تا چیزی به نام بیت کوین تقلبی وجود نداشته باشد.
یکی از ویژگیهای برتر بیت کوین نسبت به نسلهای قدیمی پول مانند طلا، حمل آسان آن بدون توجه به مقدار مبلغ موردنظر است. در گذشته برای حمل مبالغ سنگین، تجار باید کیسههای پر از سکههای طلا را بر چهارپایان سوار میکردند که البته این کار خطرات خاص خودش را نیز داشت و ممکن بود در میانه مسیر، راهزنها دستبرد بزنند. اما با بیت کوین هر میزان و مبلغی را میتوانید تنها با یادداشت رشته عبارتهایی که کلید خصوصی نام دارد، جابجا کنید.
نگهداری بیت کوین با نرمافزار یا سختافزارهایی که کیف پول نام دارند، انجام میشود.
البته با توجه به کیف پولهایی که برای بیت کوین وجود دارد، آن را میتوان در سختافزارهای شبیه به فلش درایو که امنیت بیشتری هم نسبت به یک تکه کاغذ میتواند داشته باشد، حمل کرد. کیف پول به سختافزار یا نرمافزارهایی گفته میشود که برای نگهداری بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال کاربرد دارند.
چگونه کار میکند.
درباره این سایت